1. »
  2. Varia
  3. »
  4. Etymologia
  5. »
  6. Etymologia imion Wojowniczek — Wojowniczki Układu Kinmoku

Wojowniczki Układu Kinmoku

キンモク星系戦士

[Manga + anime + gry]

漫畫・アニメ・ゲーム

Oficjalne zbiorcze określenie Gwiezdnej Czarodziejki Walki, Gwiezdnej Czarodziejki Tworzenia, Gwiezdnej Czarodziejki Uzdrowienia i Czarodziejki Kakyū, które pojawia się w mandze, to Wojowniczki Strzegące Układu Kinmoku [jap. キンモク星系の守護戦士 Kinmoku-seikei no Shugo Senshi; ang. Guardian Soldiers of Kinmoku System]. Mogą też być znane pod skróconą nazwą: Wojowniczki Układu Kinmoku [jap. キンモク星系戦士 Kinmoku-seikei Senshi bądź キンモク星系の戦士 Kinmoku-seikei no Senshi; ang. Kinmoku System Soldiers]. Pierwszy człon we wszystkich nazwach wydaje się składać z wyrazu キンモク Kinmoku i dwu przyrostków: ~星 -sei, dodawanego do nazwy własnej gwiazdy bądź planety, oraz ~系 -kei, oznaczającego system ciał niebieskich, które krążą wokół tym przyrostkiem opatrzonego ciała niebieskiego. W rzeczywistości jest to gra słowna polegająca na podobieństwie w brzmieniu nazwy tego fikcyjnego ciała niebieskiego z japońskim wyrazem 金木犀 kinmokusei będącego nazwą złotego czy też pomarańczowego drzewa pachnących oliwek (Osmanthus frāgrāns variātiō aurantiacus), w którego kwieciste ornamenty jest ozdobiony strój Księżniczki Kakyū i którego zapach był jej znakiem rozpoznawczym. Człon 守護 shugo jest japońskim wyrazem o znaczeniu „ochrona, opieka”, podobnież jest z członem 戦士 senshi, który nosi znaczenie „wojownik”. Opcjonalny człon no jest partykułą dopełniacza.

Oficjalne zbiorcze określenie Gwiezdnej Czarodziejki Walki, Gwiezdnej Czarodziejki Tworzenia, Gwiezdnej Czarodziejki Uzdrowienia (tj. z pominięciem Czarodziejki Kakyū) to Czarodziejki Gwiezdnego Światła [jap. セーラー・スターライツ Sērā Sutāraitsu; ang. Sailor Starlights]. Człony セーラー sērā i スター sutā wywodzą się z angielskich wyrazów sailor („marynarz”) i star („gwiazda”). Wyraz セーラー sērā odnosi się bezpośrednio nie tyle do marynarzy, co do japońskich dziewczęcych mundurków szkolnych inspirowanych strojami rzeczywistych marynarzy [jap. セーラー服 sērā fuku]. Z kolei forma ライツ raitsu jest japońskim zapisem l.mn. angielskiego wyrazu lights. L.poj. brzmi light („światło”) i jest zapisywana po japońsku jako ライト raito. Gwiezdne światło [jap. 星明かり hoshi-akari; ang. starlight] to również termin astronomiczny określający światło wydzielane przez wszystkie gwiazdy na niebie prócz Słońca.

Na Ziemi Czarodziejki Gwiezdnego Światła postanowiły ukrywać się pod postacią mężczyzn i stworzyły grupę piosenkarzy o nazwie Trzy Gwiazdy [スリーライツ Surī Raitsu; ang. Three Lights]. Człon スリー surī wywodzi się z angielskiego wyrazu three („trzy”). W polskiej wersji językowej utrwaliło się tłumaczenie „Trzy Gwiazdy” miast dosłownego „Trzy Światła”.

Jeśli nazwę zespołu spróbujemy oddać po japońsku, to otrzymamy 三光 san hikari bądź san kō. Termin ten spotkamy w japońskiej religii, sintoizmie [jap. 神道 shintō], gdzie odnosi się do koncepcji „trzech świateł / iluminatorów”, którymi są kolejno Słońce, Księżyc oraz gwiazdy. Każdemu z iluminatorów przydzielono pewne kolory i właściwości. Róże, dzierżone przez Trzy Gwiazdy podczas koncertów, odpowiadają tym barwom: Słońce jest czerwone (jak i róża Seiyi), Księżyc jest biały (jak i róża Taikiego), gwiazdy zaś są żółte (jak i róża Yatena).

Kō Seiya, Kō Taiki i Kō Yaten

Nim przejdziemy do omawiania etymologii imion poszczególnych postaci, wyjaśnijmy najpierw, jak w rzeczywistości ma się sprawa z tym nieszczęsnym „Kō”. Kwestia, czy ma być to imię czy nazwisko członków zespołu, budziła wiele gorących dyskusyj na forach internetowych, odkąd fani z krajów Zachodu przeczytali bądź zobaczyli po raz pierwszy piątą serię historii. Lokalne wersje językowe mangi i anime zapewne stworzyły tylko jeszcze większe zamotanie. Toteż w tym wypadku najprościej zwrócić się do oryginału i wyjaśnić, jak jest naprawdę.

Kraje, które znalazły się pod wpływem kultury starochińskiej i przejęły jej piśmiennictwo do własnych języków — w tym także Japonia, — mają zwyczaj podawać nazwisko na przedzie, a imię własne w tyle. Na przykład: Naoko Takeuchi po japońsku zapisuje swoje personalia jako 武内直子. Znaki przedstawiające jej nazwisko to 武内, natomiast znaki przedstawiające jej imię to 直子. Ilekroć chodzi o znaki chińskie, NIGDY nie uświadczymy zapisu w postaci 直子武内. Jednocześnie w zapisie literami łacińskimi mamy pełną dowolność. Warianty Takeuchi Naoko oraz Naoko Takeuchi są jednakowo dopuszczalne.

Spójrzmy teraz na oryginalne zapisy personaliów Seiyi, Taikiego oraz Yatena:

セイ コウ
SEI YA KOU
タイ コウ
TAI KI KOU
テン コウ
YA TEN KOU

W każdym przypadku znak zawsze występuje w końcu. Nigdy i nigdzie nie znajdziemy zapisu 光星野, 光大気 i 光夜天. Gdyby tak było, to znak wskazywałby, że mamy do czynienia z nazwiskiem osoby.

Ktoś mógłby stwierdzić, że wielu słynnych Japończyków, których imiona są znane poza Japonią, zapisuje swe personalia w stylu zachodnim: pierwsze imię własne, drugie nazwisko. Jednakże kiedy te same osoby stosują japońskie pismo do zapisu własnych personaliów, konsekwentnie trzymają się porządku: pierwsze nazwisko, drugie imię własne. Gdy zapisują personalia literami rzymskimi na okładkach płyt czy gdziekolwiek indziej, mają pełną swobodę wyboru między stylem wschodnim lub zachodnim. Nawet Japończycy, którzy nie są idolami, często zapisują swe personalia w dowolnym stylu (zachodnim lub wschodnim), kiedy używają liter łacińskich. Ilekroć postanowią użyć znaków chińskich lub kany, będą ograniczeni do stylu wschodniego.

Jeszcze inni fani wysuwają argument polegający na tym, że Usagi ma w zwyczaju zwracać się do bliskich jej osób po imieniu, toteż Seiya, Taiki i Yaten mają być imionami, a nie nazwiskami. Są jednak wyjątki, np. Usagi zwraca się do Gurio Umino po nazwisku (Umino), nigdy po imieniu własnym (Gurio). Podobnież Usagi i reszta dziewczyn zwraca się do Ryō Urawy takoż po nazwisku. Nie byłoby więc wcale aż takim nadzwyczajnym, żeby Usagi stosowała wobec trójki idolów ich własne nazwiska, a nie imiona. Byłoby to zasadne chociażby z czysto pragmatycznych przyczyn — gdyby w rozmowie padło samo imię Kō, to niejasne byłoby, o którego z trzech Kō dokładnie chodzi.

Można by powiedzieć, że dziwnym wydaje się fakt, iż Trzy Gwiazdy mają takie samo imię. Nie byłby to jednak wystarczający powód, żeby ignorować sposób, w jaki nazwiska i imiona są zapisywane po japońsku.

Cokolwiek fani nie sądziliby o tej kwestii, jasnym pozostaje jedno, iż nazwa grupy Trzy Gwiazdy (Trzy Światła) ma jawne powiązanie ze znakiem < KWAŨ, hika·ru < fika·ru, hikari < fikari, który oznacza „światło, blask” (alternatywna postać znaku: ). Jeśli znak ten reprezentuje imiona własne postaci Seiyi, Taikiego i Yatena, to całą trójkę możemy nazwać „trzema Kō”, czyli „Trzema Światłami” (Trzema Gwiazdami).

jest rzeczywiście istniejącym imieniem i nazwiskiem japońskim, które wymawia się na kilka sposobów. Jako nazwisko występuje jednak o wiele rzadziej (ob. „Słownik imion i nazw miejsc”).

Kō Seiya
星野 光
星野 光
  • 星野 光
  • Seiya Kō
  • Kō Seiya

星野光 seiyakō — „światło gwiezdnego pola”

Nazwisko Kō Seiyi jest rzeczywiście istniejącym imieniem i nazwiskiem japońskim, które zapisuje się na kilka sposobów (ob. „Słownik imion i nazw miejsc”).

W tym konkretnym przypadku składa się z następujących dwu członów:

  • SHŌ < SYAŨ, SEI < SEĨ, hoshi < fosi — „gwiazda, planeta, ciało niebieskie” (alternatywne postaci znaku: 曐/皨),
  • YA, no — „pole, łąka, równina, dzicz” (alternatywne postaci znaku: 㙒/墅/埜/𡐨/壄).

Ten, kto przeczytał również rozdziały poświęcone etymologiom nazwisk Usagi i Innerek (月野 Tsukino itd.), zauważy, że drugi znak jest taki sam, jednak w tym przypadku odczytywany jest nie jako no, lecz jako YA. W języku japońskim znaki chińskie z reguły miewają kilka sposobów odczytywania i tutaj możemy zaobserwować takie właśnie zjawisko. Niemniej jednak niezależnie od sposobu wymowy znak zazwyczaj zachowuje takie samo znaczenie. Złożenie 星野 można także odczytać jako hoshino i będzie ono oznaczało to samo — „gwiezdne pole” lub „pole gwiazd”.

Ponadto gwiezdne pole [ang. starfield] to także termin z dziedziny astronomii odnoszący się do zestawu gwiazd obserwowanych w polu widzenia dowolnie wybranej wielkości, zazwyczaj w kontekście pewnego obszaru zainteresowania wewnątrz sfery niebieskiej.

Kō Taiki
大気 光
大気 光
  • 大気 光
  • Taiki Kō
  • Kō Taiki

大気光 taikikō — „światło atmosferyczne”

Nazwisko Kō Taikiego składa się z następujących dwu członów:

  • DA, DAI, TA, TAI, ō < ofo, ō·kii < ofo·kisi, ō·i < ofo·i — „wielki, duży, ogromny”,
  • KI, KE, iki — „dech; powietrze; dusza, życiowa siła” (stara postać znaku: ).

W języku japońskim 大気 taiki występuje jako rzeczownik pospolity o znaczeniu „atmosfera” (dosł. „wiele tchu; wielkie powietrze”). Złożenie to można też odczytywać jako 大気 ōiki.

Taiki jest też rzeczywiście istniejącym imieniem i nazwiskiem japońskim, które zapisuje się na kilka sposobów (ob. „Słownik imion i nazw miejsc”).

Kō Yaten
夜天 光
夜天 光
  • 夜天 光
  • Yaten Kō
  • Kō Yaten

夜天光 yatenkō — „światło nocnego nieba”

Nazwisko Kō Yatena składa się z następujących dwu członów:

  • YA, yo, yoru — „noc, wieczór” (alternatywna postać znaku: ),
  • TEN, ame, ama — „niebo, niebosa”.

Biegły czytelnik dostrzegł już, że drugi znak jest tożsamy ze znakiem występującym w nazwisku Haruki — 天王 Ten’ō. Złożenie 夜天 yaten oznacza „nocne niebo”, choć w języku japońskim o wiele częściej stosuje się określenie 夜空 yo-zora. (Wyraz sora jest synonimem wyrazu ame.)

Co ciekawe, wyraz Yaten nie jest notowany jako rzeczywiście istniejące imię lub nazwisko japońskie (ob. „Słownik imion i nazw miejsc”).

Na tym jednak nie dobiega końca nasza analiza. Tak naprawdę nazwiska i imiona naszych trzech postaci mają jeszcze jeden dodatkowy astronomiczny sens. Poniżej podano tabelę na podstawie informacyj znajdujących się na nieistniejącej już stronie Sheer Lunacy! — A Nitpicker’s Guide to Sailor Moon Universe:

Rodzaje nocnego światła
Światło Natura światła Światłość
Światło gwiezdnego pola
[jap. 星野光 seiyakō;
ang. starfield light]
światło pochodzące z odległych gwiazd, które nie mogą być postrzegane przez ludzkie oko 66×10⁻⁹ erg/cm² s sr Å
Światło atmosferyczne / poświata niebieska
[jap. 大気光 taikikō;
ang. atmospheric light / airglow]
światło odbite od cząsteczek i atomów w wyższych warstwach atmosfery 162×10⁻⁹ erg/cm² s sr Å
Światło zodiakalne / światło ekliptyczne
[jap. 黄道光 kōdōkō;
ang. zodiacal light / ecliptic light]
światło odbite od drobnych cząsteczek pyłu kosmicznego w przestrzeni międzyplanetarnej 156×10⁻⁹ erg/cm² s sr Å
Światło nocnego nieba
[jap. 夜天光 yatenkō;
ang. night sky light]
zbiorcza nazwa wszystkich świateł na nocnym niebie suma całkowita powyższych świateł

Objaśnienie jednostek: Å — angstrem (jednostka długości), 10 Å = 10⁻⁹ m [metrów], erg — erg (jednostka pracy), 1 erg = 10⁻⁷ J [dżuli], cm — centymetr, s — sekunda, sr — steradian (miara kąta bryłowego), 1 sfera = 4 × π [pi] sr = 12,57 sr.

Światłość to natężenie energii świetlnej padającej na dwuwymiarową płaszczyznę przy wzięciu pod uwagę długość fali świetlnej oraz kąt bryłowy, w który jest emitowana.

Inne tożsamości Kō Seiyi, Kō Taikiego i Kō Yatena

Gwiezdna Czarodziejka Walki

セーラースターファイター

  • セーラースターファイター
  • Sērā Sutā Faitā
  • Sailor Star Figther

Zestawienie angielskich wyrazów sailor („marynarz”), star („gwiazda”) oraz fighter („wojownik, bojownik”) zapisywanych po japońsku odpowiednio jako セーラー sērā, スター sutā i ファイター faitā. Wyraz セーラー sērā odnosi się bezpośrednio nie tyle do marynarzy, co do japońskich dziewczęcych mundurków szkolnych inspirowanych strojami rzeczywistych marynarzy [jap. セーラー服 sērā fuku].

Gwiezdna Czarodziejka Tworzenia

セーラースターメイカー

  • セーラースターメイカー
  • Sērā Sutā Meikā
  • Sailor Star Maker

Zestawienie angielskich wyrazów sailor („marynarz”), star („gwiazda”) oraz maker („stwórca, wytwórca, sprawca”) zapisywanych po japońsku odpowiednio jako セーラー sērā, スター sutā i メイカー meikā. Wyraz セーラー sērā odnosi się bezpośrednio nie tyle do marynarzy, co do japońskich dziewczęcych mundurków szkolnych inspirowanych strojami rzeczywistych marynarzy [jap. セーラー服 sērā fuku].

Gwiezdna Czarodziejka Uzdrowienia

セーラースターヒーラー

  • セーラースターヒーラー
  • Sērā Sutā Hīrā
  • Sailor Star Healer

Zestawienie angielskich wyrazów sailor („marynarz”), star („gwiazda”) oraz healer („uzdrowiciel”) zapisywanych po japońsku odpowiednio jako セーラー sērā, スター sutā i ヒーラー hīrā. Wyraz セーラー sērā odnosi się bezpośrednio nie tyle do marynarzy, co do japońskich dziewczęcych mundurków szkolnych inspirowanych strojami rzeczywistych marynarzy [jap. セーラー服 sērā fuku].

Istnieje fanowska hipoteza wiążąca Czarodziejki Gwiezdnego Światła z hinduską Trójcą Św. [sanskr. त्रिमूर्ति trimūrti], do której należą bogowie: Brahma [sanskr. ब्रह्मा Brahmā] (stwarzający świat), Wisznu [sanskr. विष्णु Viṣṇu] (utrzymujący bądź ocalający świat) oraz Śiwa [sanskr. शिव Śiva] (unicestwiający bądź przemieniający świat). Wygląda na to, iż tytuły oraz kolorystyka tych bogów (czy też aspektów jednego bóstwa) odpowiadają nazwom i kolorom Gwiezdnej Czarodziejki Tworzenia, Gwiezdnej Czarodziejki Uzdrowienia oraz Gwiezdnej Czarodziejki Walki.

Księżniczka Kakyū

Księżniczka Kakyū

火球皇女〔プリンセス〕

  • 火球皇女プリンセス
  • Kakyū Purinsesu
  • Princess Kakyū

Pierwszy człon jest japońskim wyrazem 火球 kakyū, który dosłownie można przetłumaczyć jako „ognistą kulę, kulę ognia”. Ma jednak drugie, astronomiczne znaczenie, bowiem tak po japońsku nazywamy bolidy, czyli niezwykle jasne meteory, które wpadły w atmosferę Ziemi. Drugi człon, 皇女 (k)ōjo („cesarzówna”), mimo iż zapisywany znakami chińskimi, uskuteczniany jest jako プリンセス purinsesu. Wywodzi się z angielskiego wyrazu master („królewna, księżniczka”).

Księżniczka Koronna Królestwa Tankei [jap. 丹桂王国の第一皇女 Tankei Ōkoku no Dai-ichi Kōjo; ang. Crown Princess of the Kingdom of Tankei]. Jest to oficjalny tytuł Księżniczki Kakyū. Pierwszy człon, 丹桂 tankei, wywodzi się z chińskiego wyrazu 丹桂 dānguì będącego nazwą złotego czy też pomarańczowego drzewa pachnących oliwek (Osmanthus frāgrāns variātiō aurantiacus). Innymi słowy to, na co Japończycy mówią 金木犀 kinmokusei, w Chinach jest znane pod nazwą 丹桂 dānguì. Pozostałe człony są japońskimi wyrazami 王国 ōkoku („królestwo”), no (partykuła dopełniacza), 第一 daichi („pierwszy, czołowy; koronny (o następcach tronu)”) i 皇女 (k)ōjo („cesarzówna”).

Czarodziejka Kakyū

セーラー火球

  • セーラー火球
  • Sērā Kakyū
  • Sailor Kakyū

Zestawienie angielskiego wyrazu sailor („marynarz”) zapisywanego po japońsku jako セーラー sērā oraz japońskiego wyrazu 火球 kakyū („bolid; ognista kula, kula ognia”). Wyraz セーラー sērā odnosi się bezpośrednio nie tyle do marynarzy, co do japońskich dziewczęcych mundurków szkolnych inspirowanych strojami rzeczywistych marynarzy [jap. セーラー服 sērā fuku].

[Musical]

ミュージカル

Wojowniczki Układu Kinmoku [jap. キンモク星系戦士 Kinmoku-seikei Senshi bądź キンモク星系の戦士 Kinmoku-seikei no Senshi; ang. Planet Kinmoku Soldiers] — fanowskie zbiorcze określenie Gwiezdnej Czarodziejki Walki, Gwiezdnej Czarodziejki Tworzenia, Gwiezdnej Czarodziejki Uzdrowienia i Czarodziejki Kakyū. {Ob. rozdział „Wojowniczki Układu Kinmoku [manga + anime + gry]”.}

Czarodziejki Gwiezdnego Światła [jap. セーラー・スターライツ Sērā Sutāraitsu; ang. Sailor Starlights] — oficjalne zbiorcze określenie Gwiezdnej Czarodziejki Walki, Gwiezdnej Czarodziejki Tworzenia i Gwiezdnej Czarodziejki Uzdrowienia. {Ob. rozdział „Wojowniczki Układu Kinmoku [manga + anime + gry]”.}

Kō Seiya, Kō Taiki i Kō Yaten

Kō Seiya

星野 光
星野 光

  • 星野 光
  • Seiya Kō
  • Kō Seiya
Gwiezdna Czarodziejka Walki

セーラースターファイター

  • セーラースターファイター
  • Sērā Sutā Faitā
  • Sailor Star Fighter
Kō Taiki

大気 光
大気 光

  • 大気 光
  • Taiki Kō
  • Kō Taiki
Gwiezdna Czarodziejka Tworzenia

セーラースターメイカー

  • セーラースターメイカー
  • Sērā Sutā Meikā
  • Sailor Star Maker
Kō Yaten

夜天 光
夜天 光

  • 夜天 光
  • Yaten Kō
  • Kō Yaten
Gwiezdna Czarodziejka Uzdrowienia

セーラースターヒーラー

  • セーラースターヒーラー
  • Sērā Sutā Hīrā
  • Sailor Star Healer

Królowa Kakyū

Królowa Kakyū

火球皇女

  • 火球王妃
  • Kakyū Ōhi
  • Queen Kakyū

Zestawienie japońskich wyrazów 火球 kakyū („bolid; ognista kula, kula ognia”) i 王妃 ōhi („królowa”).

Czarodziejka Kakyū

セーラー火球

  • セーラー火球
  • Sērā Kakyū
  • Sailor Kakyū

Autor

  • 渾沌の天使 Kaosu no Tenshi (opracowanie, tłumaczenie, korekta)