Sztuka i moda藝術・ファッション

Victor Florence Pollet
„Endymion i Selene”
(obraz, 1850–60 r.)

Czarodziejka z Księżyca
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 1)

Robert Mapplethorpe
„Autoportret”
(fotografia, 1988 r.)

Endymion i Serenity
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 1)

Robert Mapplethrope (1946–1989) znany był ze swoich zdjęć kwiatów oraz homoseksualnych mężczyzn w różnych pozach. Oto wypowiedź jednego krytyka, Henry’ego Sayre’a, na temat powyższej fotografii Mapplethorpe’a: „Czaszka przypomina widzowi, że świat materialny… jest ulotny i że śmierć jest końcem wszech rzeczy. (…) Mapplethorpe miał zamiar zobrazować analogię pomiędzy własną twarzą i czaszką wieńczącą trzymaną przezeń laskę. Jesteśmy wezwani, aby ujrzeć śmierć w jego twarzy. W czasie, kiedy został stworzony ów autoportret, Mapplethorpe okazał się nosicielem wirusa HIV. Wkrótce potem wiosną 1989 roku zmarł na AIDS. (…) Jednakże autor pokazuje także, iż „Autoportret” należy odczytywać jako lustro…, które trzyma naprzeciwko nas samych. Pragnie nam pokazać nas samych w jego świetle”.

Ponieważ ten konkretny obraz Endymiona i Serenity został umieszczony także w tym samym tomie, w którym książę i księżniczka giną i się odradzają, wydaje się wysoce prawdopodobne, że może istnieć dodatkowe znaczenie ukryte w tym rysunku ponad to, co wydaje się oczywiste na pierwszy rzut oka.

Obraz ten wydaje się wzmacniać znaczenie śmierci Endymiona w mandze zarówno przez wzgląd na wychudzoną twarz Endymiona i berło zwieńczone czaszką. Podobnie jak w fotografii Mapplethorpe’a, rysunek Takeuchi sugeruje ulotność życia, co z kolei zapowiada wydarzenia, które zachodzą w fabule mangi.

Ta praca Takeuchi jest jedną z niewielu, którym nadała własny tytuł: „Memento mori”, czyli „Pamiętaj o śmierci”. Tytuł ten wiąże się doskonale z uwagami poczynionymi wyżej.

„Zawód pan młody”,
reż. Jerry Rees
(afisz filmowy, 1991 r.)

Usagi i Mamoru
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 1)

„Jezebel”,
reż. William Wyler
(kadr z filmu, 1938 r.)

Usagi i Mamoru
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 1)

William Blake
„Szatan w swej pierwotnej chwale”
(obraz, 1805 r.)

Super Czarodziejka z Księżyca
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 3)

Głównym bohaterem obrazu jest Szatan ukazany w postaci nieupadłego jeszcze anioła, doskonałego dzieła bożego. Sam obraz nosi podtytuł: „Tyś był doskonał, pokąd nieprawość nie zagościła w Tobie”. Dominują tutaj kolory bieli i złota. Biel oznacza czystość i cnotę, złoto zaś władzę i potęgę. Szatan na głowie nosi koronę, w obu ręku trzyma berło i jabłko symbolizujące jego rolę Księcia tego Świata. Nęci i korci go więc władza, wciąż jest jednak poddanym Boga, choć stanowisko to przestaje mu się podobać. Jest oświetlony, w blasku, lecz za nim wyłania się ciemność, która go ostatecznie pochłonie. Można domniemać również, że już przechodzi ową przemianę. Widać to w posiadanych przezeń dwu parach skrzydeł: jedne są białe i lśniące, lecz małe — służyły mu jako aniołowi, drugie zaś większe i władcze, a jednocześnie ciemne i ponure — to już mogą być skrzydła anioła upadłego.

Maxfield Parrish
„Niosący latarnie”
(litografia, 1910 r.)

Usagi i Chibi-Usa
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 4)

Alfons Maria Mucha
„Gwiazda Zaranna” i „Blask Księżyca”
(seria litografij „Księżyc i Gwiazdy”, 1902 r.)

Super Czarodziejka z Księżyca
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 3)

Alfons Maria Mucha (1860–1939) był czeskim grafikiem i malarzem, jednym z czołowych przedstawicieli secesji i fin de siècle’u.

W niniejszej serii czterech paneli dekoracyjnych autor postanowił uosobić gwiazdy w postaciach kobiecych, co już robił wcześniej. Tym razem jednak starał się prócz funkcji dekoracyjnej nadać panelom głębsze znaczenie. Postaci nie są ograniczone ozdobnymi kręgami czy niszami, ale zamiast tego unoszą się w przestrzeni i są oświetlone przez światło promieniujące od wewnątrz kompozycji. Ich pozy są bardziej medytacyjne i dramatyczne niźli zmysłowe. We wszystkich czterech litografiach autor wykazuje wielką zręczność odtwarzania tekstury i połysku bogatych tkanin.

Bertel Thorvaldsen
„Chrystus Pocieszyciel”
(rzeźba, 1838 r.)

Super Czarodziejka z Księżyca
(manga „Cz. z Ks.”, t. 7, rozdz. 33 [wyd. nowe])

W tym przypadku nie chodzi tyle o tę konkretną rzeźbę (znajdującą się w Katedrze Marii Panny w Kopenhadze), lecz samo przedstawienie Chrystusa z rozpostartymi ramionami, które jest dość częste w sztuce chrześcijańskiej. Można tu jeszcze wymienić posąg Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro autorstwa Paula Landowskiego, rodzimy pomnik Chrystusa Króla w Świebodzinie czy też obraz Chrystusa Pocieszyciela z 1885 r. autorstwa Carla Heinricha Blocha.

Alfons Maria Mucha
„Zaduma”
(litografia, 1897 r.)

Usagi w sukni od Demanda
(manga „Cz. z Ks.”, t. 4, rozdz. 21 [wyd. nowe])

Obraz przedstawia młodą kobietę o sennych oczach przeglądającą książki. Ma na sobie suknię z ozdobnymi wzorami. Dysk widoczny za nią został misternie ozdobiony kwiatami i ich łodygami tworzącymi wzór koronkowy.

Alfons Maria Mucha
„Kwiat”
(litografia, 1897 r.)

Nowa Królowa Serenity
(manga „Cz. z Ks.”, t. 4, rozdz. 21 [wyd. nowe])

Demetre H. Chiparus
„Salome”
(posążek, ok. 1940 r.)

Księżniczka Śnieżna Kaguya
(artbook „Kolekcja materiałów”)

Theo Vos for Hutschenreuther
„Baletnica”
(posążek, ok. 1927 r.)

Śnieżna tancerka
(artbook „Kolekcja materiałów”)

Albert Mayer
„Petite Femme”
(lusterko podręczne, pocz. XX w.)

Zwierciadło Głębokich Wód
(manga „Cz. z Ks.”, t. 6, rozdz. 27 [wyd. nowe])

Niniejsze lusterko w stylu secesyjnym zaprojektował wpływowy rzeźbiarz i projektant Albert Mayer dla naonczas dobrze znanego niemieckiego przedsiębiorstwa Wirtemberskiej Fabryki Wyrobów Metalowych [niem. Württembergische Metalwarenfabrik]. Przedsiębiorstwo owo na pocz. XX w. było największym światowym wytwórcą i eksporterem wyrobów metalowych na użytek domowych.

Bolline
(nóż rytualny)

Księżycowa Pałeczka
(manga „Cz. z Ks.”, t. 3, rozdz. 12 [wyd. nowe])

Powyższy przedmiot nosi nazwę „bolline” bądź „boline” i wykorzystywany jako magiczne narzędzie w liturgiach wiccańskich. W przeciwieństwie do athame, który jest bardziej tradycyjny i nie używany do ścinania, boline używa się do ścinania powrozów, ziół, rzeźbienia świeczek itp. To mały nóż o prostym lub zakrzywionym, pojedynczym ostrzu i tradycyjnie białym trzonku.

Kształt księżycowa nawiązuje do sierpa opisanego w „Kluczu Salomona”, średniowiecznej księdze zaklęć, którą uważa się za jedno ze źródeł współczesnej religii wicca. Włoska wersja księgi opisuje nóż w kształcie haka o nazwie artano (możliwy rdzeń wyrazu athame) oraz proste ostrze w kształcie igły nazywane bolino. Kiedy nazwę „bolline” po raz pierwszy użyto w celu opisania ostrza w kształcie półksiężyca, pozostaje niejasnym. W „Księdze magii ceremonialnej” opublikowanej w 1911 przez Arthura Edwarda Waite’a znajduje się odwołanie do kilku wczesnych prac w zakresie magii wspominających o bolline lub sierpie: „Wśród niezbędnych narzędzi wymienionych w „Księdze prawdziwej czarnej magii” są miecz, laska, różdżka, lancet, arctrave lub hak, bolline lub sierp, igła, ponaird czyli nóż o białej rękojeści oraz inny nóż z czarną rękojeścią używany do kreślenia kręgu. Najważniejszym do wytworzenia jest ten nazywany bollinem…”.

Podobieństwa między bollinem a Księżycową Pałeczką są niezaprzeczalne, lecz nie można z cała pewnością stwierdzić, czy było to zamierzone. Nie byłoby to jednakże pierwszym przypadkiem, kiedy przedmioty używane w praktykach magicznych czy okultystycznych trafiają do mang i anime.

Vincent van Gogh
„Gwiaździsta noc”
(obraz, 1889 r.)

Pierwsza czołówka
drugiej serii

Salvador Dalí
„Uporczywość pamięci”
(obraz, 1931 r.)

Druga czołówka
drugiej serii

葛飾北斎 Katsushika Hokusai
„Wielka fala w Kanagawie”
(drzeworyt, 1829–32 r.)

Czarodziejka z Merkurego
(odc. 56)

Sandro Boticelli
„Narodziny Wenery”
(obraz, ok. 1485 r.)

Czarodziejka z Wenus
(odc. 56)

Edvard Munch
„Krzyk”
(obraz, 1893 r.)

Gurio Umino
(odc. 131)

Alfons Maria Mucha
„Zaduma wieczoru”
(seria litografij „Pory dnia”, 1899 r.)

Czarodziejka z Marsa
(„Fanowska książka 3: Rei Hino”)

W niniejszej serii autor połączył świeże i zarazem delikatne kolory z wybujałymi motywami kwiatowymi. Każda postać kobieca jest ustawiona w naturalnym otoczeniu odzwierciedlającym jej nastrój. Całość kompozycji jest następnie zamknięta w skomplikowanej ramce ozdobnej przypominającej gotyckie okno.

Alfons Maria Mucha
„Ametyst”
(seria litografij „Kamienie szlachetne”, 1900 r.)

Alfons Maria Mucha
„Szmaragd”
(seria litografij „Kamienie szlachetne”, 1900 r.)

Alfons Maria Mucha
„Rubin”
(seria litografij „Kamienie szlachetne”, 1900 r.)

Alfons Maria Mucha
„Topaz”
(seria litografij „Kamienie szlachetne”, 1900 r.)

Czarodziejka z Księżyca
(„Fanowska książka 1: Usagi Tsukino”)

Czarodziejka z Merkurego
(„Fanowska książka 2: Ami Mizuno”)

Czarodziejka z Jowisza
(„Fanowska książka 4: Makoto Kino”)

Czarodziejka z Wenus
(„Fanowska książka 5: Minako Aino”)

W niniejszej serii postaci kobiece uosabiają cztery kamienie szlachetne. Górna część kompozycji w każdym panelu jest zdominowana postać, natomiast w dolnej części namalowano kwiat, którego kolor jest odbiciem danego kamienia. Schemat kolorów każdego panelu — w tym też powłóczyste szaty, ozdoby do włosów, mozaikowe kręgi, a nawet kolor oczu — nawiązuje do koloru kamienia, co nadaje przyjemną harmonię każdemu obrazkowi.

Bazylika Najświętszego Serca w Paryżu,
arch. Paul Abadie (1900–14 r.)

Księżycowy Zamek
(odc. 44)

Tadź Mahal,
arch. Ahmad Lahauri (1632–53 r.)

Księżycowy Zamek
(odc. 35)

Kompleks architektoniczny Księżycowego Zamku wykazuje bardzo zróżnicowane style. Najbardziej zauważalne jest tu nawiązanie do mauzoleum Tadź Mahal w Indii oraz ogólnie do architektury islamskiej. Sam zamek wydaje się w dużym stopniu zbliżony do Bazyliki Najświętszego Serca w Paryżu i innych podobnych budowli w stylu neoklasycystycznym lub palladianistycznym.

Ruiny starożytnego miasta Palmyra, Syria

Księżniczka Serenity i Czarna Dama
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 2)

Posągi atlantów w starożytnym mieście Tōllān-Xīcocotitlan, Meksyk

Pierwsza czołówka
trzeciej serii

Bazylika i Świątynia Pokutna św. Rodziny w Barcelonie,
arch. Antoni Gaudí (1882–2028 r.)

Katedra Morska
(odc. 110)

Sphere Tower Tennouzu w Tokio

Akademia Bezkresu
(manga „Cz. z Ks.”, t. 6, rozdz. 27 [wyd. nowe])

Sea Fort Square w Tokio

Akademia Bezkresu
(manga „Cz. z Ks.”, t. 6, rozdz. 27 [wyd. nowe])

Meczet Sułtana Ahmeda („Błękitny Meczet”) w Stambule,
arch. Sedefkâr Mehmet Ağa (1609–17 r.)

Wnętrze Galaktycznego Pałacu
(manga „Cz. z Ks.”, t. 18, rozdz. 50 [wyd. stare])

Naoko Takeuchi nie raz wspominała w komentarzach do mangi o tym, jak bardzo uwielbia modę. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w różnych przez nią wykonanych rysunkach. Poniżej znajduje się kilka tego typu przykładów.

Suknia „Palladium”
z kolekcji haute couture Christiana Diora,
wiosna-lato 1992 r.

Księżniczka Serenity
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 1)

Strój zaprojektowano na podstawie stylu jońskiego starogreckich kolumn. Suknię tę także pokazano na wystawie Dior, le bal des artistes, która odbyła się od 14 maja do 25 września 2011 w Villa Les Rhumbs. Naoko Takeuchi nieco zmodyfikowała oryginał na swoje potrzeby, ale w „Kolekcji materiałów” można znaleźć szkice sukni Serenity, które są bardziej zbliżone do pierwowzoru.

Yves Saint Laurent „Opium”
(reklama perfum, 1993 r.)

Czarna Dama
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 2)

Jest to reklama perfum „Opium” zaprojektowanych przez Yves’a Saint Laurent’a. Autorem fotografii jest Satoshi Saikusa [jap. 七種諭 Saikusa Satoshi], a modelką Kate Moss. Czarna Dama na rysunku Takeuchi wygląda niemalże tożsamo w pozie i treści do modelki ze zdjęcia, choć suknia jest nieco inna. Nie jest jasnym, czy i na ile Takeuchi naśladowała suknię modelki na zdjęciu czy był to tylko zbieg okoliczności, ale sama poza Czarnej Damy jest bez wątpienia oparta na niniejszym zdjęciu. Fakt, że fotograf jest Japończykiem, może być przypadkowy. Jednak data wykonania fotografii pokrywa się mniej więcej z okresem powstawiania drugiej serii mangi. Takeuchi wspominała w komentarzach do pierwszego artbooka, że lubi przeglądać magazyny o modzie i katalogi odzieży, toteż całkiem możliwe, że po prostu zobaczyła ową reklamę i przypadła jej ona do gustu.

Strój
z kolekcji prêt-à-porter Chanel,
wiosna-lato 1992 r.

Natsuna Sakurada
(manga „Cz. V”, t. 1, rozdz. 4 [wyd. stare])

Strój
z kolekcji prêt-à-porter Thierry’ego Muglera,
jesień-zima 1992–93 r.

Kōan
(artbook „Kolekcja materiałów”)

Strój
z kolekcji prêt-à-porter Thierry’ego Muglera,
jesień-zima 1992–93 r.

Berthier
(artbook „Kolekcja materiałów”)

Strój
z kolekcji haute couture Christiana Lacroixa,
jesień-zima 1992–93 r.

Calaveras
(artbook „Kolekcja materiałów”)

Strój
z kolekcji prêt-à-porter Chanel,
jesień-zima 1992 r.

Setsuna
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 3)

Strój
z kolekcji prêt-à-porter Thierry’ego Muglera,
jesień-zima 1992–93 r.

Hotaru
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 3)

Strój
z kolekcji haute couture Guya Laroche’a,
1992 r. („Vouge Italia”, wrzesień 1992 r.)

Księżniczka Serenity
(manga „Cz. z Ks.”, t. 3, komentarz [wyd. stare])

Bransoletki
z kolekcji Coco Chanel, 1927 r.

Galaktyczne Bransoletki
(artbook „Kolekcja materiałów”)

Zdjęcie grupy „Ribbon”,
1991 r.

Dziewczęta w smokingach
(artbook „Kolekcja oryginalnych ilustracyj”, t. 4)